कोरोनाओ लकडाउन १

असिम बान्तावा

लेन ९ हाक्युङ– २०७६ (यलेदोङ ५०८०) अवायङ ठिन्टाङहेदा ६ः१५ साङायुङ्सा । एखाराक वाङाङ । ङालङ टेउङ । कङ पन्टुङ । मामाआ अपुवाङ्कि कुमङ्वा होप्टाङ । अङ बेखा चोउङ । मोदा चाहा मदोतओ खाम्माचि पाउङ्चङ । ‘बुङ्वाखा’, ‘बुङ्वा’, ‘नुलाम’ कि ‘बान्तावा सचित्र सब्दसङ्ग्रह’ अक्ताक बेखादा पाउङ । ‘बान्तावा खिम’ओ खाम्माचि ब्रोसर, रजिस्टार रसिदाचि छाङ पाउङ्चङ । ह्वा सेटा टिट्चि छाङ पाउङ्चङ ।

मामाआ हाङ्खिम्मा लो– ‘हे आन्काचि छे आम बुवा टङ्चुखात्चुकि खात्चि इटहरि ?’ खो यङा– ‘हइट ? दिसु छेन्बिआकि ! अक याङ मात्दङहेदा ।’

‘खोन्नालो सिम्मा कविना प्वाङ’ नि लो ।

‘काङ नालो खात्टुनाङ मोलो’ नि यङा हाङ्खिम्मा ।

वसन्त (रङ्बि टुङ्कावा) एन्चेप पाक्टुङ– ‘सेवा ! आन्केन्का बानिन्येन्का ओनइ । सुम्का पाङ याइन्येन्का ।’

वसन्त यङा– ‘चक्नि बानानिन ए ।’

‘मामा चक्नि चुम्सानिन्चिन । रङ्बि तालाचिआ’ नि लोङ्चङ । अङ्का चुम्साङ्चङ । खिमकोङ्या वाङाङ्कि सुम्तुलुङ (दाब्बे)दाओ चोङ वात्सा ‘तरात्ङानङ दिवापाचेउ… नि यङाङ । रङ्बि हरना साङ्सा बाना ।

‘चक्नि ढानिन मामा’ नि लोङ्कि कोठाओ होक्छेक पाक्टुङ्कि होतछेकओ भुङ मामा पङ कि ढाङ । रङ्बि खा हुङाङा । मामा छे लाम्यु मढा । कविना मान्य । मामा कि अङ्का रङ्बिदा वाङाच्याकि खर्कटेन, तेलपानि होङ्कु चिसापानि, मुर्चुङ्गे, झापा गउडा, ठुटेबर, गडिगाउँ हापेन चोकदाङ्का ढिलाम बुधबारे, चारआलि कि विर्तामोड बुसित रङ्बिएमदा नान्टु टुङ्कावाआ । आन्काच्या ‘पपुलर चाखायाक्खा खिम’दा वाङाच्या कि मामा कोक दोत्तुङ्पङ । अङ्का ङोमाकोक दोराङ । मोदा वाइफाइ नेट काम्सा । ङाइखिप होरुङ ।

मामा मोदा ङे युङ मेट्टुङ्कि अङ्का अक्दु काचिदा वाङाङ । कन्चन सफरओ खिप्लाभुङ लोन्माओ निम्पाङ छाप्यचि छित्मादामा लिसाओ मुवाङा । मोदा खाराङ्कि प्रिन्ट मु मेत्प लुवाङ्कि लासाङ ।

विर्तामोडदाओ कामाचि मुङ्चङ्कि मामाएनान लाम वाङाच्या इटहरितारि । विर्तामोडदाङ्का चारपाने, लछ्मिपुर लियाङ्सा सुरुङ्गा । ‘माइ होङ्कुदा ओको आन डिमा होङ्कु मामा’ नि लोङ कि सेवा मेत्ताचुवा । माइधार, दुधे, केर्खा लियाङ्सा दमक । उर्लाबारिदाङ्का मोरङ ढिटेन वाङ । पथरि, कानेपोखरि,लछ्मि मार्ग लियाङ्सा बेलबारि, विराटचोक, सलकपुर लियाङ्सा इटहरि धरानलामदा ढाच्याकि सिटि सफारिदा वाङाच्या– प्रगति चोकतारि खारिन्ने नि टुङ्कावा लोङ । मोबेनतारि ह्वादु एन्चेप मोवाचिआ रिना निछामा । आन्काच्या खोसोओ युङ्खादाङा तामालामा दोत्याङ्ओ । ५ः३० साङाहेदा निछामाओ खिमदा मामा टारुङ्कि टाङ्लाङ । खिमदा छुछावामा झरना राइ, छुछावा लोक्फाहाङ लिम्बु, निछामा याङ्कुहाङ्मा सोङमेन कि रिना निछा मयुङाङा । ह्वापाङ टेप्टाडिसाच्याकि तुकापाङ झारा लिसिन्का ।

बान्तावा खिमओ ढुवाटाङ ग्यान किराति एन्चेप पाक्टुङ । ‘सेवा बब ! अङ्का इटहरि टाङ्लाङ ओनइ’ नि लोङ । खो मयङा– ‘लु आय मोदात्नि ङे युङानिन’ नि मयङा ।

कोक खान भाङ्सादेङ झारा चासि मना युङा । भाक्सा, सागा, मासितओ अवाखान, मुलाओ मोफासुएनान चा मना चा । याङ्कुहाङ्मा ङायुवा चोङ्मा ओन माआङ, चानुलो चामायु थोका भाङ्मा, बने मुमा छे लेओ, छेओ युङ्याङ । चानुलो कोक मना चाचिआदेङ अङ्का छाप्सि युङ्साङ्चङ– आन यङ्दा सालाम छाप्मा निपाङ ।

मोबेन ङे निछामा वन्दनाआ ‘सेवा बुवा ! इटहरि ततान्लान ? खादा तयुङिन्येन ?’ नि असेनाङ ।

अङ्का अयङ छोत्तुङ– ‘प्रगति चोकदा निछामाओ युङ्दा ठोङदा ।

‘माङ्कोलेन अवायङ कोक चासा ठाङानिन हइ बुवा ?’ नि यङा ।

अङ्का अयङ लासुङ– ‘जिउ–जिउ ठाङ्ङानेनाङ । आम्कोदा ङे यायोकटुप छे मुमा निओ ढुवाटाङ मयङाङा’ नि लोङ ।

हाक्युङ– २०७६ १० लेन । अवायङ ठिन्टाङ्कि ओहा–मोहा च्वाङ । अलेन्कोन्ओ अवायङ मुकाचि । कुमङ्वा छुछावामाआ अखुत्टाङ्दाङ्ओ दुङुङ कि चुुम्साङ्चङ । यायोक्टुपओ निम्पाङ छेन्बिहाङ्मा निछामा वन्दना साङ्सोनओ खिमह्यात्नि लाम वाङाङ । सफरिदा वाङाङ्कि प्रगति चोक, विपि चोक, इटहरि चोक, सङ्गित चोक लियाङ्सा पारुहाङ्चोक चक्दा ताङ्लाङ । ओको ङे अखिम अच्छङ ओन्डे नि यङ्सा वाङाङ दिसाङ । ह्युक्का छानयुङ्का खा बुट्टाङ । ‘खिमहाङ्मा खिमहाझ्पा चेउ ? साङ–साङ तयुङिन्येन लोउ खिमदा ?’ नि यङाङ्ता ‘ए बुवा ततान्लान ?’ नि अलोवाङ निछामाआ ढाउछान दुङ्का ।

अङ्का ढाक्को छान वाङाङ । सिटिङ रुमदा ‘ओयात्नि ङे बानानिन बुवा’ नि यङा । ‘जिउ जिउ’ नि यङ्सा अङ्का वाङाङ कि सोफादा युङाङ । ‘युङाङानिन हइ बुवा ! अङ्का किचनदु खात्ङा’ नि यङाकि खो खारा । अक गिलासा कुमङ्वा खाखुत्टाकि ढा । खोन्कि चक्नि ङे लासा । ‘रिता कि माया छाङ बान्चि बुवा । खानानिन युङाङानिन आ’ यङ्सा ढाउचोक कोकखान मुसि वाङा । अङ्का ओहा खाचोआङ । टेबलदा सालामभुङ बुङ्वा युङाङा । माआङ ह्युनि ङे ओन्दे..? नि मिनाङ्कि ह्युछान ढान्टाङ्चङ अबोरा– २५ बोरा भोक्छाप्लावा युङाङा । अकभोप ठेन्टुङ ता चलोक लक्टाङा । राक्काभाला ठाक्टुङ कि फेन्टुङ । लावाछाप मोक्टुङ्कि ङाइखिपदा पाउङ । अनङ्वा भोक्छाप्लावा– २०७६ ओ लोन्टायुङ्सान्यो यङ खेसुङ । मोबेन ङे निछामाचि रिता राराहाङ कि माया खाम्मेन तालाचि । सायाटुप मुमा लिसा । भोक्छाप्लावा अचोवाचु । यलाखोम काचिखिमओ सालुम्सङ दिपक बान्तावाओ नङ सुरज खाहुङ लिसाओ दुम छे ङाइखिपदा पाउङ । खोन्कि कृस्न कुमार बुत्ताङ बारदसि–६ झापा १० काताक, चन्द्र सोङमेन सुनपा–३ इलाम ५०, दिलु राइ इलाम १०, कुउङ्चङ । ख्वाना झारासाआ ढिटेन–ढिटेनआ ५० कातेत पाङ्खुन खुन्मा निपाङ अच्छङ लिसाओ युङाङा ।

मोनबेन चाचामा लिसा रछ कि निछामा वन्दना खाबुत्सि ढान्टान्चिनद। झाराकापाङ खारिन्का ढाउचोक । इनुइनु खानचिएनान अवायङओ कोक चामा लिसा । चिइन्काकि ह्युक्कोछान ढान्टिन्चिन्का । भोक्छाप्लावा टोङ्सि । टोङ्सा युङिन्येन्काओ बेन सृजनसरन बान्तावा सालुम्सङ ताला । अक्दुओनान इन्द्रकुमार काम्दुङ कि सुमित्रा बान्तावा ‘सन्जु’ मताला । सृजनसरन यावा ह्युनिओ अभुङ बोरा ठाक्मेत्टुङ । मोदा ५०÷५० ओ अभुङ–अभुङ मुसा युङ मेत्टुङ्चङ्कि अङ्का छाप्मायात्नि वाङाङ । टेप मात्दङ रछकि लादा सृजनसरन ङे छुट्मा लिसा । बल्ला–बल्ला ताला ढुवाटाङ ग्यान किराति । मोन्छे बहि मान्बात्माङ ओसाआ चक्नि लासि मखारा । खोदाङ्का यायोकटुपदा युङिन्का । यलाखोम छाप्कामि रिता राराहाङ अचोम्ला काचिखिमओ सालुम्सङ कि अचोम्ला सालुम्सङ गनेस सक्तेन खिम मुमा काचिखिमओ ढुवाटाङ्दा अच्छङ लिसाचि । खोचि निम्पाङ ढुवाटाङ ग्यान किराति काम्दुङ्आ किरे चान्मा लिसाओ युङाङा ।

अनाम्पकतारि यायोक्टुप कि खिमओ भोक्छाप्लावाओ काचि मुमा लिसा । यायोक्टुप चिआदेङ हामान्चिन लिसा । अङ्का सृजनसरनदा छोङ्दा ल्वाङ प्रगति चोक । झारा यावाचिएना हामान्चिन लिसा ।

अङ्का ङाइखिप चोउङ । बान्तावा खिमदा यलाखोम चुक छाप्कामिदाङ्का कमेन्ट्दा ङे खा लोवाङा, छाप्कामि निपाङ ? ‘ओकोना अस्सा’ नि । अङ्का वाइवेत युङाङ । ओवा मिनाङ अङ्काना ढुवाटाङ माआङ ? ढुवाटाङ देकि नलोन्यो ? छेन्बिहाङ्मा निछाएनान मेसेन्जरदा हान्ताच्या । अङ मिन्मा हुवायुङ्सा । यावाचि डेत्निकि खा नटुप्निनिन्ओ? देत्नि एना ? मिन्याङ्सा एन्चेप चार्जदा पाउङ्कि इम्खादा वाङाङ । इम्मादामा मुवाङ्याङहेदा युकेयाङ्का तारा माङ्पाहाङ नानाआ एन्चेप अमुवाङ्कि अलुवाङ ।

‘देकि वाइवेत निछा ?’

‘अङ्का दे यङ्मा कि नाना । आप्पि ङे अटुप यावाचिआ’ नि लोङ । राक्काभाला इम्साङदाङ । अवायङ ७ ठिन्टाङहेदा ६ः२० साङायुङ्सा । एखाराक खाराङ । ङालङ टेउङ । कुमङ्वा छुछावामा (निनाम्मा) झरनाआ आठेमाङ ङे मोदा अयुक्टाङ्दाङ्ओ युङाङा । मो होप्सा बुङ्खायात्नि लोन्टाङ । बरन्डायाका खाचोआङ । वाइवेप युङ्याङ इटहरि । आयदाङ्का छेकढान अक लेन्कोप्लेन हाङ्होनआ अच्छङ मुओ युङाङा । मामा एन्चेपदा मुन्द्रेओ इत्तारि दुम अपाक्टावाकि चोउङु । निछामा याङ्कुहाङ्मा लिमखान सेङ्याङ । छुछुवा लोक्फाहाङ ओम्पे कोकएनान अपुवाकि चामा मान्स–मान्स चाङु । निछामाआ चा मेट्टुङु । अमामा बानाकि राक्काभाला चान्टु । मामा बाटुलिमाया चाम्लिङ सोङमेन (सेतेउमा) बुङ्खाया खाचोप्सा कान्चो हाप्याङ÷ डुङ्याङ ।

हाङ्होनदा कोरोना भेवाओलुम अस्सावा हु लुक्याङ्ओसाआ झारा हाङ्होनदा छेकढान अच्छङ मुओ युङाङा । ओबेन खिमदा ङे युङ्मा । बुङ्खा मान्लोन्दामा । कोरोना भेवा निओ चलोक कित्मादोतओ सारिमाखेन निकि सिन्मादोतओ रछ । ओकोसाआ मढितदेङ चलोक लेन्कोप्लेन माङा ढित्मा, पोट टुक्मा, चाअत्लो लिमा । कोरोना भेवा चाइनादाङ्का फोङ्साभोङ्साकि इटालिया चलोक मनाचि सेरु युङ्सुचिओ यङ्खान तायाङ । मो सारिमादाङ्का अथा लिमा, हाम्मा मान्पदामाओ निपाङ यावाचिनान अथाया युङ्मादोत । सेङ्कोङसेङ्कोङ युङ्मादोत । दोबोप वात्मादोत । छुक टोङ्मा माआङकि सेवा मुमादोत । मनाचिनान सुम्काहाक्मा अथाया युङ्मादोत । मो सारिमाआ लाउओ टुक्कावा नोप्मुन छे हामओ मुयाङ । अक पाङ टुक्कावा मनाआ १५ मिनेटादा सुम्का भोम मनाचि हाम्सुचिओ कमाकात्ओ सारिमाखेन मुयाङ । आइमिततारि ओसोओ ओक्टो बने मान्लि युक्ओसाआ टाङ चङ्माकि झाराचि आप्पिओ युङ्खाखिम, छोङदा ङे युङ्मा निओ हाङ्होनआ खायङ पमा लिसाओ युङ्याङ ।

आय छेकरातओ ह्वाउ लेन । इटहरि वाइवेतओ वाइवेत युङ्याङ । अक पाङ ह्वा पाङ मनाचि वाट्टान दित्छाङ अकोन्निनिन लामदा । बुसिहोनओ इटहरि खिइन्खाला चलोक ढिवाङ मुयाङ्ओ युङ्याङ । भोजपुरे, धनकुटे, ताप्लेजुङे संखुवासभालि, विराटनगरे, बुसुहोनदाओ झारा ढिटेनचि.. मोरङ, झापा, इलाम, पाँचथर कि टेनहोन भारतादाङ्का मभोम्टाओ मुयुङ । अक्दु छाङ मान्कासु हेलोक फुलिलिवा चयुङ्ओ इटहरि कोरोना भेवाओ छेकरातआ वाइवेप मुयुङ्सु । मान्चेपमाङ युङ्याङ ।

नेक साङाहेदा निछामा याङ्कुहाङ्माआ कोकखान तियारा मुचिकि चासि युङिन्का झारा खिम्पाङ । मामा बाटुलिमाया, रिना सोङमेन, छुछावामा झरना राइ निनाम्मा, छुछावा लोक्फाहाङ लिम्बु, निछामा याङ्कुहाङ्मा कि अङ्का । कोक लिसादेङ अङ्का वा चाक्सि वाङाङ वाचाक्खिमया । वाचाआङदेङ अङ याम चानुवा । सेङेकोङ्सेङ्कोङ लुवाङ । अक्दु ओह्वा खाचोप्मा नि मिनाङ्कि खिमदाङ्का लोन्टाङ । इटहरिदाओ अनामनगर, बसपार्क, प्रगतिचोक, विपि चोक, कस्तुरिचोक लिसा ढिखिइन्ला खात्खालाम विराटनगरलामदा टाङ । ह्वापाङ किरावा ङावुयाओ कामेच्छा छेत्कुमाचि एन्चेपदा अहान्टाङाचि । ‘ओन्को छेकरातदा ओको निछामाचि खात्नि अखात्चिचिओ..? आय छेक्खिम मटासुचि ओन्दे नि मिट्टुङ्चङ । ढानि ढिचोकदा रङ्बिदाङ्का हाङ्छामिचिदा खायङ पयाङ्सा महुलुक्याङ लाङ काढाम्पाचि । अक्दु मोदुत्नि खात्मा अलामाचि मो निछामाचि ।

अङ्का सेनुङ्चङ– ‘चि खानाचि किरावामिचि हे ?

इसा–इसा अचो कमासरि अयङाचि– ‘जिउ बब ।’

‘खादा आम्चो खिम ?’

‘उदयपुर ।’

‘खात्नि तखात्चिङ्चिओ ओन्को छेकरातलुमदा..? खिमहुत्दाङ्का बुङ्खा लोन्मा अटोङनिन । आम्चो युङ्खाखिमलो खादा ?’

‘उ मोयु बब..।’

‘ए लु खोन्नालो खाराचि कि मोदा ङे युङाचि । बुङ्खा मान्लोन्दाचि हइ ?’

खोचि छुट्टुङ्चङकि अङ्का छे लासाङ । खिमदा ताङ्कि ङाइखिपदा पाउङ मो दुम ।

खिमदा लासाङ्टाङहेदा निछामा छाम लुकावा रिना छाम लुमा खेङ (प्राक्ट्रिस) मुवाङा । छुछावामा निनाम्मा वा चाआकि तित छेम्साङा । छुछावा लोक्फाहाङ एन्चेपदा युट्युबदा भुला लिसाङा । मामा खा चोप्सा युङाङा । निछामा याङ्कुहाङ्मा चुक एन्चेपदा यङ्खान एन्सा युङाङा । अङ्का यङ्खान हास्सासावाओ  टोङ्सुङ्कि ङाइखिपदा पाउङ । छाप्मा दोराङाओ छाप्य छाप्सि युङ्साङ्चङ । निछामा मान्जि (याङ्कुहाङ्मा)आ मिलिप्नि लेन्चा हलुवा निओ बने मुवाकि चान्का । अङ लेमआ चानुवालो दुत्तु । खोन्कि निछामाएदा आलाङ्ने पङ ।

सालाम

खिमदा ङे युङिन्ने

खिमदा ङे टोङिन्ने

सेङ्कोङ–सेङ्कोङ युङ्याङ्सा

सालाम, छाम छाप्टिन्ने ।

 

बुङ्खा लोन्टिननालोना कोरोनाओ कमाभोम,

ओया–मोया चन्नालो …. कमाभोम,

साबुनाआ छुक वा ससा लाङ छुक सेङ्सिन्ने,

आन यङ आन दुम कोप्याङ्सा ढानि वाङिन्ने ।

 

छुक टोङ्मा, हेप मुमा माआङ्कि सेवा मुमादोत,

थेत्नुङ्वा, खाक्नुङ्वा, पुत्नुङ्वादाङ्का अथा लिमादोत,

माङा ढित्मा, साक्मा सोन्मा छाक्मा,

पोट टुक्मानालो कोरोना सिन्मादोत ।

अनाम्पक सरङ लिसाचिआ । अङ्का ओदा ङे युङ्ङाङा । चिनादाङ्का थङालोन्टाओ सेप्सेप्सेप्वा झारादा फेखात्ओ अस्सावा सारिमाखेन कोरोना भेवा (कोभिड(१९) नि नङ वाराओ अक्दुदा ङे फेखात्ओ मु नि नुखामिचि मयङ्याङ । चाअत्लो माङाआ ढित्मा (१०२ डिग्रिदाङ्का ढाना) साक्मा सोन्मा चाअत्मा, पोट टुक्मा खेन ता नालो चक्नि नुखालाखिम खात्माकि खाङ मुमादोत ।

मोको भेवा बुदा पो्टदा ताकि ४८ लोन्टोकतारि युङ्युङ । मफिट्ओ असिन्टिमिनिन । १५ कालेनदेङ आन याम यालाक्युलुक लिमा पुङ्सु । मोदाङ्का निचिदा हाम्मा पुङ्सु । छुङ्सिनहेदा, साक्माकाम हेदा, थेत्लुङ्वा, खाक्नुङ्वा कि हाक्लुङ्वादाङ्का चक्नि हाम । खेनभोम्ओ टुक्कामिओ ३ हाक्मातारि असाक्मा, अछुङ्मा, हाछ्यु मुमादाङ्का हाम्ओ मु मो कोरोना सारिमा । छुक टोङ्मा, हेप मुमा, तितदाङ्का छाङ हाम । ओको सारिमा अनुलोक सिन्मा मान्लिओसाआ नुखामिचि छाङ चलोक चोङ्लो मसुवायुङ्सा । ओ चाअत्ओ कि कमा कात्ओ सारिमा कोरोना भेवा झारादा अहाम्निन्ने निपाङ हाङ्होनआ छेकरात १४ लेनतारि मुयुङ्सु। छेकरात निओ बुङ्खा खात्नि छे मान्लोन खिम हुत्या, अखिमकोङ्दा ङे युङ्मा निओ रछ । साबुनाआ बेन– बेनदा लाङ छुक वा समा कि सेनिटाइजर वाआ सोप्मान्चिनदोत नि मयङ नुकामिचि । ओ साबुनाआ छ

क वा समा कि सेनिटाइजर वारिन नालो मो कोरोना भेवा चक्नि हाम्मा अरनिन निओ दुम मलुयाङ । ओको सारिमा खेनओ दुमदा हाङ्होन, निहाङ्होन भेप्लो कमा भोमसरि लियुङ । ओसोओ ओक्टो आइमिततारि मान्लोन्युक ओसाआ चलोक कमा लियाङ्ओ युङ्याङ । नेपालादा बड्ढे हुटा नालोना अक्दुदा ङे खायाप्खुयुप लिसिन नि यङ्सा मनाचि मकयाङ ।

वात्नि मिन्सा छाप्ला छाप्मा युङ्साङ्याङ्चङओ बेनदा ङे यलाखोमयाङ्का सान्दिवा पदम राइआ एन्चेप अमुवाङ ।

‘सेवा ओनइ ! खादात्नि तयुङिन्येन ? ओ छेकरातदा हान सोलोलोवा सालाम छाप्सा युङानिन । बुङ्वाखाओ निपाङ मेत्ओ ८÷९ चिरिओ छाप्ला छाप्टा बाइसानुम ।’

‘जिउ हजुर ! अङ्का चाम्ङान्खाङ्ङान्चङ ने नाङ ! सावा पाक्ङा खाङ्ङा नेनाङ’ नि लोङ ।

हाक्युङ ११ । ‘कोरोना भेवा’ सालाम कि ‘प्रेम, विश्वास र जित’ निओ पानिवाङ यङओ सालाम ङाइखिपदा पाउङ्चङ । ङाइखिप नालोक टुङ्मा अलेनङ्ओ मना । मुन्दा–मुन्दा पाउम्कि हान्छे टोङ्मा टोङ्ओ रछ । मो काचि चिन्टाङ्चङ । ओम्पे यङ्दाङ्का पानिवाङ्यङ्दा छाप्मा, फेमा अनङ्वा लेसुङ्ओ युङ्याङ । आइमित ना देम अनुवाक इ लेसिन्नालो । साइबर खात्मा अडोत्निन । मेसेन्जरदाङ्का झारा काचि मुमा टोङ । लावाछाप एन्चेप्लाआङा मोक्टुम्कि मोबेन ङे मोदाङ्का ङे खाइसुम्कि नु यङ्खानओ दुमदा ।

अमाङ्कोलेन ‘आम मित्मादा’ नङ्ओ सालाम छाप्टुङ्कि ङाइखिपदा पाउङ । यावाचि खादा–खादा तयुङिन्येन, नुलोक युङानिन । सेङ्कोङ–सेङ्कोङ युङानिन । चानु–चानुओ सालाम, छाम छाप्टानिन निओ ङाइखिपदा पाउङ ।

छाचि मनुयाङ हे माआङ निकि एन्चेप पाक्टुङ खिमहाङ्मा । चुकछा अक्चित टुक्याङ ओ दुम यङा । ‘पदम बुवाओदा खाट्टुकि नुलोक खाङ्मेत्तु कि ओक्टो प’ नि लोङ । ‘सेङ्कोङ–सेङ्कोङ युङ्मादोत । साबुनाआ नुलोक छुकचि वा समा चिन्माचि मदोत । सेनिटाइजर सोप मेत्माचि मदोत’ नि लोङ्कि एन्चेप्ला सेट्टुङ । यावाचिओ छाचि अनुलोक ङे देत्छाङ मान्लिमाङ मपोन । अङ्कोचि चइ ? दिसु हेवाआ अढिराङ्ओ… हाङ्माओ दुम मित्टुङ । मो बेन ङे धरायायाङ्का यावा दिपक एन्चेप्ला मुवा । चुवाबुङ्ओ लावाछाप अनङ्वा दोङ भोक्छाप्लावाओ सावानाम पमा लिसाओ दोत्मा लिसाकि छोक्टुङ्दोङ । ‘बुङ्वाखा’ निपाङ छाप्मा दोरा नि लोङ हेदा छाप्टुङ्कि खाइसुङ्युङ्सुङ नि मयङा ।

यावा केन्छामि, छाम लुकावा मनोज साङ्सोनआ पानिवाङ यङ कि ओम्पे यङ्ओ कोरोनाओ दुमदाओ छाप्यचि मेसेन्जरदाङ्का बाइसुचिकि आन यङ्दा फान्मा पमा दोरा यावा नि मयङा । लेसा–मान्लेसा फान्टुङ्पङ । हङकङयाङ्का ‘बुङ्वाखा’ रात्कामि कि बान्तावा खिमओ ढियायोक्कामि तिलक वालाहाङएदा ह्वासुम्काताक सान्लाचि फान्प लुवाङ कि छोङ्सुङ खाइसुङ ।

१. मलाई मेरो परिवार मेरो समाज र मेरो देशप्रति साह्रै माया छ । त्यसैले म घरमै बस्छु ।

# Go Corona #Stay at home.

२. मेरो परिचय, म एक जिम्मेवार नेपाली नागरिक हुँ । मलाई मेरो पुर्खाको रगत पसिनाले आर्जेको देश र देशका सन्तति बचाउनु छ । त्यसैले म घरमै बस्छु ।

# Go Corona # Stay at home.

३. Say yes to Lock down  Staying at home is saving yourself, Saving your family saving your community, saving your country, saving the world #stay at home ओचि टोङ्सुङ्चङ्कि खाइसुङ्चङ ।

ङाइखिपदाङ्का यावाचि निम्पाङ खादा–खादा तयुङिन्येन ? नुलोक युङानिन । चङ्नान्चिन्सा युङानिन । सेङ्कोङ–सेङ्कोङ युङानिन । सालाम, छाम छाप्सा युङानिन । निओ यङ खेसुङ । ओहा मिनाङ.. मना ङे ओन्को ढिवाङ्पा झारा मुकामि, दि खो बने मुमा लेकामि, सिन्कामि । चुप्पाङ टोप्पाङआ अलाङ भेन्यु पाक्मा कि अयाना मुमा आराङमाङ्युङ्का ङे युङाताओ थाप्सङ युङ्याङ । हाङ्होन–हाङ्होनओ आइमित बुदा खात्मा, बुसितदा वाङ्माओ ङाप्काचिलङ ममुयाङ । अनङ्वा–अनङ्वा खाम्मा बने मुमादा कि निहाङ्होनदा पेन्याङ्सा बुया तामा निम्पाङ छोमासि लियाङ । दि खो चाहादोत्ओ बने ममुवा लोन्टा । नामदाङ्का सावा सात्माकि मनाआ कामा पाक्मा सोलार उप्मि । चक्नि सिमाकि चामायुचि । ओक्टोचि । दि खोसोओ ङे बने मलिसाचिआ युङ्सा । हान दिसुओ चाअत्मायु युङ्याङ्कि ? दि खोसोओ ङे नुमाचोङ्मा (समाधान) लियाङ । चाइनाआ १६ लोन्टोकदा ङे पुयुप लित्तकि सिसुकि छे चोओ युङ्याङ । अङ्का झाराक्सोओ बुदा लिङा निकि हक्हक्हक्वा लोत्याङ । ‘अङ्का ङे हेन्खामा देङ हत्टुङ’ नि मिन्सा लोत्याङ । मोहाकोसाआ ओहाको अअत्पा सारिमाखेन पुक्मालोत्मा निओ छे अङ्कान ङे बने मुम्चुम्ओ कमा कात्ओ खाम्माचिआ ममुयाङ्ओ हे नि मिन्ङा । मोलोक आइमित दिसुओ निम्सरो मुयाङ्कि ? दि मात्दङ्ओ कि ? दि खो बने लिसाचिआ । मात्द़ङ्ओ दित्छे मात्दङ । खोन्ओसाआ ओवाको खेनचि छाङ आन्कान ङे तारुम्चुम्ओ । अत्सावा खेनचि नि यङ्ङा ।

आय छेकरातओ सुम्काउलेन । नेपालादा सुम्का पाङ मनाचि कोरोना भेवाआ लाउचिओ यङ्खान तायाङ । खोन नुछाङ बुदाउ मना नुवाओ दुम तायाङ । खिमदाओ छाचि सावा आङ्माओ दुमआ लोङ्योङ्चङ । हान्ना नेपालादा छे नुखाखिम बने लियाङ । बुसिहोनओ विपि मित्मायु हुप धरानादा छे बान्याङ । नोवेल नुखालाखिम विराटनगरदा छे तामा लाम्याङ । कमा अदोत्निन । खिमदा युङ्सा अनङ्वा यङ्खान खाङ्मा, एन्मा टोक्टुम्योम । छुक–छुकदा ङे झारा होन खाङ्मा, एन्मा लियाङ ।

…

बुङ्वाखा- १८२ दाङ्‌का